Re : Les mots arabes de tous les jours
Azul Amastan, azul Ayirat
nek d a&en seg At Iraten, ihi nek dayarat
en fait, je crois qu'on doit dire plutot ayarat et non ayirat ?
qu'en pensez vous?
pour les mots oubliés du parler de Igawawen, il y a letres bon travail de Vermondo qui a edité un complement du Dalet.
Si tu le contacte il pourra te l envoyer.
tudert i tmazi&t
amayas
Azul fell-ak a Amayas,
Akken ay d-yenna Ayirat, isem-a d win n umezdagh n tama n Ayt Yiraten. Daghen qqaren "Ayiraten / Tayiratent", maca awal-a qlil anda ay t-sseqdacen.
"Ayiraten" yekka-d seg yisem "Yiraten".
Ma d isem n Ayt Yiraten d win n yiwen n lâer'c u d taqbilt (confédération) n Tmurt n Yezwawen. Anamek-nnes "arraw n Iraten". "Iraten" d amaraw (ajaddiw) n yimezdaghen n lâer'c-nni, maca ur nez'ri melmi ay yedder. U Xeldun (Ibn Xaldun) yebder-d lâer'c n Ayt Yiraten deg tmid'i (lqern) tis 14 yerna yenna-d teh'kem-iten yiwet n tgellidt isem-is "Cimsi".
Llan wid yesseqraben awal n "Yiraten" gher "iyraden", anamek-nnes isem n lâer'c-a yekka-d seg "ayt iyraden". "Ayrad" deg teqbaylit ed kra n tentalyin timazighin nid'en d "izem". D acu kan, ur cikkegh d wa ay d assefhem-nnes. Tamezwarut, ass-a, "ayrad" ur yettusseqdac deg tlemmast n Tmurt n Yezwawen (anda ay d-zgan Wayt Yiraten), wanag yettusseqdac kan deg utaram (lgherb) n tama-a (Ayt Zmenzer, Yesser, Ayt âemr'an, atg.), am wakken yettusseqdac deg tentalyin yettusawalen deg utaram n Tmurt n Yezwawen (idurar n D'ah'a [Tipaza, âin Ddefla, atg.), Ayt Snus deg Tlemsan ed trifit deg Merr'uk). Tis snat, akken ay d-nenna deg yiwen yizen deg wenmager-a (forum), ur nezmir ad d-nessefhem ismawen n yemdanen (ed yismawen n yimukan, daghen) s tmazight n wass-a. Amur ameqran deg yismawen n yemdanen (anthroponymes) ed yismawen n yimukan (toponymes) imazighen lulen-d deg talliyin ed tmid'yin (leqrun) yezrin, yerna at'as deg-sen weâr'en i ussefhem ass-a. Ghef way-a, ur nezmir ad d-nessefhem akk ismawen s tezwawt (taqbaylit) n wass-a, wanag ma yella isem d aqbur, gher-s at'as n tmid'yin aya seg wasmi ay d-ilul, yessefk ad narem (ad neâred') ad t-id-nessefhem s tezwawt negh s tmazight ay llan ssawalen-tt deg tallit-nni, u aya nezmer kan ad t-neg s uqaren ed tentalyin nid'en, s unadi deg teftarin (documents) n umezruy, atg.
Deg wayen yerzan "Iraten", nezmer ad d-nini d isem n wemdan, Salem Chaker yessefhem-it-id deg wedlis-nnes "Manuel de Linguistique Berbère, tome 1", u yenna-d : ad yili yekka-d seg wemyag (verbe) "er" (h'emmel) + ten : Ira-ten, anamek-nnes "ih'emmel-iten".
Yessefk daghen ad d-nesmekti llan at'as n yismawen imazighen ay d-yeqqimen deg Tmurt n Yezwawen deg yismawen n leâr'ac, n tuddar ed kra n yiderman ed twaculin :
Ayt Yemghur (d taddart deg tama n Umecr'as) : d arraw n yiwen isem-is "Yemghur".
Ayt Mnad (d isem n yiwen wedrum deg yiwet n taddart n Yiwad'iyen), atg.
Ar timlilit
Rzut ghef udeg-nnegh :
Tiddukla Tadelsant Imedyazen